Klasy lepkości olejów
Znanych jest wiele rodzajów olejów silnikowych, wyodrębnionych między innymi pod względem lepkości. W Polsce upowszechniona została klasyfikacja lepkościowa SAE, która określa lepkość olejów w niskich i wysokich temperaturach otoczenia. Podwójne oznaczenie m.in. 10W-40 oznacza olej wielosezonowy, który dobrze sprawdzi się zarówno latem, jak i zimą. Sprawdźmy na co właściwie wpływa owa lepkość?
Czym jest lepkość olejów?
Pod pojęciem lepkości oleju silnikowego należy rozumieć miarę tarcia wewnętrznego, która powoduje opór przy przemieszczaniu się warstw oleju względem siebie. Kiedy silnik pracuje, lepkość oleju się zwiększa. Takie zjawisko zauważalne jest także wraz z upływem czasu, ponieważ w oleju powstają osady i szlamy.
Poszczególne klasy lepkości SAE
SAE to system klasyfikacji Stowarzyszenia Inżynierów Motoryzacji. Poszczególne klasy SAE pomagają w określeniu odpowiedniej lepkości, czyli grubości filmu olejowego. Z uwagi na fakt, że w olejach silnikowych grubość filmu olejowego mierzy się dla niskich i wysokich temperatur, stosowane są dwa rodzaje oznaczeń:
- Letnie – oznaczane cyfrą m.in. 85, 90, 110 itd.; mierzy się przy tym minimalną lepkość w temperaturze +100 stopni Celsjusza.
- Zimowe – odnoszą się do pomiaru w niskiej temperaturze i są oznaczane literą W (winter) poprzedzoną cyfrą. Dla każdej z klas lepkości określa się lepkość maksymalną w temperaturze pomiaru, a także graniczną wartość pompowalności w temperaturze niższej od 5 stopni Celsjusza. W pomiarach lepkości w niskich temperaturach wykorzystywany jest symulator „zimnego startu” (CCS), pozwalający na stworzenie warunków, jakie panują w silniku w momencie jego uruchamiania na zimno.
Określenie granicznej temperatury pompowalności oleju silnikowego jest zasadne dla zagwarantowania pełnej aktywności w roli smaru w niskich temperaturach i tego, że olej nie zakrzepnie. Temperaturę tę należy traktować jako najniższą bezpieczną temperaturę rozruchu silnika.
SAE dzieli oleje na 11 klas – 6 zimowych, przy których im niższa liczba przed literą W, tym w niższych temperaturach otoczenia może być stosowany olej oraz 5 klas letnich.
Olej 0W30
Olej ten zapewni bezpieczny rozruch silnika w minimalnej temperaturze – 40 stopni Celsjusza. Ma większą lepkość niż olej 0W40.
Zobacz ranking olejów 0W30Olej 0W40
Przy tego typu olejach najniższa minimalna temperatura pompowalności wynosi -40 stopni Celsjusza, a olej wykazuje niewielką lepkość – w wysokich temperaturach minimalnie wynosi ona 3,8 mm2/s.
Zobacz ranking olejów 0W40Olej 5W30
Minimalna temperatura, przy której zapewniony będzie bezpieczny rozruch silnika dla takiego oleju to -35 stopni Celsjusza, w przy wysokich temperaturach zachowuje on minimalną lepkość w wysokości 3,8 mm2/s.
Zobacz ranking olejów 5W30Olej 5W40
Oleje syntetyczne, zalecane do zastosowania w umiarkowanej strefie klimatycznej, których minimalna temperatura wg SAE, gdzie olej zapewni bezpieczny rozruch silnika wynosi -35 stopni Celsjusza.
Zobacz ranking olejów 5W40Olej 10W40
Oleje półsyntetyczne, stosowane w umiarkowanej strefie klimatycznej. Ich minimalna temperatura, w której olej zapewni bezpieczny rozruch silnika wynosi – 30 stopni Celsjusza.
Zobacz ranking olejów 10W40Olej 10W60
Najniższa temperatura pompowalności tego oleju wynosi – 30 stopni Celsjusza, a jego lepkość w wysokich temperaturach to nawet 21,9 mm2/s.
Zobacz ranking olejów 10W60Olej 15W40
Oleje mineralne zalecane w strefie klimatycznej, w której znajduje się Polska. Ich minimalna temperatura gwarantująca bezpieczny rozruch silnika, wynosi – 25 stopni Celsjusza.
Zobacz ranking olejów 15W40(źródło: https://forumsmarowe.pl/oznaczenia-olejow/)
Na co wpływa lepkość oleju silnikowego?
Optymalny olej silnikowi zimą powinien zachowywać rzadkość, aby zapewnić łatwiejszy rozruch pojazdu oraz szybsze napełnianie układu smarowania, zaś latem powinien być wystarczająco gęsty, aby nie tracić swoich właściwości smarnych. Lepkość oleju wpływa bezpośrednio na zużycie paliwa. Zaleca się używanie olejów o niewielkiej lepkości, które zapewniają spełnienie obecnych norm zużycia paliwa i czystości spalin.